Köpeklerde Dış Gebelik

Köpeklerde dış gebelik, dişi köpeklerde sebebi bilinmeyen ama daha çok hormonal ve psikolojik faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.

Dış Gebelik Nasıl Olur?

Köpeklerde dış gebelik kanamayla beraber olan kızgınlık ve çiftleşme döneminden 50 ile 70 gün sonrasında erkek köpek ile çiftleşme olmamasına rağmen gebelik tarzında psikolojik ve fiziksel bulguların görülmesi olgusuna yabancı gebelik veya hayali gebelik adı verilmektedir. Dişi köpekler yılda iki defa çiftleşme isteğine girmektedir. Bu dönemde hormonal farklılaşmalar köpeği çiftleşme evresine hazırlamaktadır.
Evde beslenen köpekler ve kısırlaştırılmamış dişi köpeklerin sahibi, köpeklerinin sürekli çiftleştirmek istemedikleri için bu dönemler üç hafta sürmektedir. Hormonal ve fiziksel belirtiler ile şekillenip sona ermektedir. Fakat bazı köpeklerde bu dönemlerden sonrasında çiftleşme şekillenmediği halde organizmanın tıpkı gebeymiş gibi davranmaya başlamasıdır. Kızgınlık döneminin sona ermesinden 7 veya 8 hafta sonrasında dış gebelik bulguları göstermektedir.

Dış Gebelik Nedenleri

Köpeklerde dış gebelik, gösterdiği belirtiler dişinin hormonal dalgalanmalarını ile tetiklenen bir durum. Dişi köpeklerde dişilik hormonunun etkisi ile progesteron artmaktadır bu da vücutta ısınmayı gerçekleştirir. Progesteron seviyesi azaldığında ise prolaktin hormonu artmaktadır. Bu durumda hormonal bir dengesizlik oluşur. Hormonlarda iniş çıkışlar olmaktadır bu da köpeğin vücudunda fizyolojik değişikliklere neden olup hamile olduklarını düşündürür. Hamile köpeklerin gösterdiği davranışları sergilemeye de başlarlar.

Dış Gebeliğin Diğer Nedenleri

• Hipotiroidizm: Köpeğin tiroidlerinde işlev bozukluğu olması prolaktin hormonunun aşırı üretilmesine neden olmaktadır. Bu durum hormonal dengesizlikler sonucunda yalancı gebelik belirtileri olmasıdır.
• Mastitis: Meme bezlerinde iltihap olan bu durum dişi köpeğinin süt kanallarının enfeksiyon kapmasını sağlamaktadır. Enfeksiyonda memenin şişmesine neden olur bu yüzden bu durum dış gebelik olduğunu gösterir.
• Karın Genişlemesi: Organlarda şişlik, enfeksiyon veya sıvı birikimi olması durumunda karında şişlik oluşturabilir.

Nasıl Tespit Edilir?

Bir dişi köpek dış gebelik yaşıyorsa gösterdiği belirtiler gerçek hamile olan bir köpeğin gösterdiği belirtiler aynıdır. Sadece görülen belirtilerden yola çıkarak gerçek ya da dış gebelik demek mümkün değildir. Evdeki dişi köpeğinizin erkek köpeklerle yakın ilişkide bulunmamasından eminseniz gebe olmadığına emin olmanızı sağlamaktadır. Köpeğinizi yeni sahiplenilmesi ya da dışarıda ki erkek köpekler ile ilişkisinden haberdar değilse bu durumu anlamak daha zordur. Bu durum ile karşı karşıya gelindiğinde veterinere ulaşıp durumu bildirilmeli ve daha kolay bir süreç ile karşılaşılır.

Dış Gebelik Belirtileri?

• Köpeğin karnı şişer ve sütü gelebilir.
• Köpeğin karın bölgesinde hafif genişleme olmaktır.
• Köpeğin karnında gerginlik vardır.
• İştahlarında aşırı artış göstermektedir.
• Köpeğin meme bezlerinde gelişme görülür ve memeyi elle dokunulduğunda süt benzeri sıvı gelmektedir.
• Köpekler sahiplerini ev içerisinde sürekli takip eder davranışlar görülmektedir.
• Köpekler de huzursuzluk görülür. Bu huzursuzlukta ağlama seslerinin oluşması.
• Doğum hazırlığı yaparlar. Köpeklerde doğum hazırlığı, doğum hazırlığı yapacak şekilde yeri kazma ve pozisyon alma çalışmaları.
• Köpekler yatağından çıkmamak ve dışarı çıkmama isteği oluşmaktadır.
• Oyuncakları veya diğer hayvanların yavrularını kendi yavrusu gibi benimsemesidir.
• Yabancılara karşı şüpheli ve agresif davranışlar sergilemektedir.
• Normale göre daha hızlı nefes alıp vermeler gözlemlenmektedir.

Bu bulguları gördüğümüzde köpeğin dış gebelik geçiyor olduğunu anlarız.

Ne Yapılması Gerekir?

• Köpeğin egzersiz ile yürüyüşlerini arttırarak yapılması gerekir.
• Kızgınlık dönemi sonrasında dış gebelik ihtimali taşıyan köpeklerin oyuncaklarını ortada bulunmaması gerektiği için ortadan kaldırılmalıdır.
• Dış gebelik bulgularını gösteren köpeklerde özellikle karın ve meme bölgesinden sevilmemesi gerekir. Bunun nedeni ise meme bezlerinin uyarılmaması içindir.
• Meme bezi enfeksiyonlarının oluşması ihtimaline karşı veteriner hekim tarafından görülmesi gerekir.
• Daha önce hayatının herhangi bir evresinde dış gebelik görülmüş olan dişi köpeğin, tekrar dış gebelik olma ihtimaline karşı mutlaka köpeğin kısırlaştırılması gerekmektedir.
• Dış gebelik görülen köpeklerde rahim iltihabı ve yumurtalık kistlerinin görülme olasılığı, siklusları normal olan dişi köpeklere göre çok daha fazladır. Çok ileri vakalarda hormon tedavisi görmesinde veteriner hekime danışması gerekir.

Dış Gebelik Tedavisi

• Dış gebeliği hafif seyreden dişi köpeklerde tedaviye ihtiyaç duymaz ve kendiliğinden iyileşmektedir.
• Fiziksel ve psikolojik değişiklikler görenler daha şiddetli olarak ortaya çıktığı ve köpekler üzerinde olumsuz etkiler söz konusu olduğunda tedavi olması gerekmektedir.
• Meme bezlerinin büyümesi dişi köpeği rahatsız edebilir. Şiddetli dış gebelik geçiren dişi köpeklerde meme bezi hastalıklarının şekillenmediği bütün olgularda tedavi başarılı olmaktadır.
• Dış gebeliğin gösterdiği belirtilerde meme gelişimi ve davranışsal bozukluklar veteriner hekim tarafından uygulanacak uygulamalar ile rahatlıkla tedavi edilir.
• Dış gebeliğin sebeplerinden olan hormonların etkisini yok etmek için ilaç tedavisidir.
• Dış gebelikte oluşan meme bezlerinden oluşan salgının azaltılmasına yönelik ilaç tedavisidir.
• Tedavi ortaya çıkan davranış değişikliklerinin de ortadan kalkmasına yardım etmektedir.
• Köpeklerde dış gebelik belirtilerinden olan iştah artışı için dişi köpeğin gıda ve sıvı alımının azaltılması tedaviye yardımcı olur.
• Dişi köpeklerde ağrıya da neden oldukları için rahatsız eden, memedeki aşırı şişkinliği ve kızarıklıkları gidermek için yapılan sıcak veya soğuk kompreslerle azaltılmaya çalışılması fayda sağlar.
• Memelerdeki sütü sıkarak boşaltılması süt yapımını uyaracağından daha fazla üretimine sebep olacağından sakıncalıdır.
• Bazı dişi köpeklerde dış gebelik belirtileri kızgınlık dönemi sonrasında şiddetli ortaya çıkıyorsa bu dişi köpeklerin kısırlaştırması yoluna gidilmesi daha doğrudur.
• Sık dış gebelik geçiren dişi köpeğin genital organlarının alınması ileri de kanser riskinin azalacağı görülmektedir.

Dış Gebelik Sonrası

Erken tedavi ile köpeğin dış gebelikten kurtulması sağlanır. Köpeğin genel sağlık durumuna dikkat edilmeli. Dişi köpek için meme bezleri ve rahim ile ilgili sorunlara yola açabilecek sağlıksız diyetlere ve yaşam koşullarına maruz bırakılmamalıdır. Köpeğe karşı sakin, sabırlı ve anlayışlı davranılmalıdır. Bu durum köpeğin de huzursuz olmasını engelleyebilir. Dış gebelik geçiren köpek stresli ve endişe verici olmaktadır. Bu durum gözden kaçırılmamalı ve veteriner yardımı alınmalıdır.