Sürüngen Aydınlatması
Evcil olarak beslemek istediğiniz sürüngenlerin sağlıklı bir gelişim süreci geçirmesi adına kullanılan sürüngen aydınlatmaları bazı özelliklere sahip olmalıdır. Oldukça özenli yerleştirilmesi gereken sürüngen aydınlatması sürüngenlerin büyümesine katkı sağlar. Kafes ve evcil sürüngen hayvanlar için akvaryuma yerleştirilen bu aydınlatma sistemleri birçok canlı için gereken ışık ihtiyacını karşılar. Sürüngen aydınlatmalarında kullanılan UV ışınlarının yanı sıra ihtiyaç duydukları ısı ile vücut ısılarını korumaya yardımcı olur. Teraryum, akvaryum ve kafes hayvanları için ideal kullanıma sahiptir.
Sürüngen Aydınlatma Çeşitleri
Her canlının ısı ve ışık gereksinimine uygun olarak aydınlatma sistemleri bulunur. Büyüteceğiniz sürüngen hayvanlarınızın yeterli UV ışınını alabilmesi, vücudunu sıcak tutabilmesi ve soğuktan korunması için bu aydınlatma çeşitlerine özel ampuller kullanılır.
Aydınlatma çeşitleri;
- Floresan sürüngen aydınlatması.
- UVB floresan.
- Cıva buharlı lambalar.
- UVB metal halojen lambalar.
Bu lamba çeşitleri ile sürüngenlerin sağlıklı yetişmesi gerçekleşir. Evcil hayvan türünüze göre en doğru aydınlatmayı seçmek için bazı detaylara dikkat edilmelidir.
Hangi UV Yoğunluğu Önemlidir?
Sürüngenlerde gerekli olan en yüksek UV, genellikle vahşi doğanın koşullarına alışkın olan türler için habitat bilgisine başvurulmalıdır. En düşük UV değeri belirlenirken gölge ve güneş alanında bulunan UV yoğunluğu tespit edilmelidir. Bazı sürüngenler gün batımına kadar güneşlenebilir. Gölgede kalmayı tercih eden türlerle daha yüksek ısıda güneşlenen sürüngenlerin ihtiyaçları farklıdır. Kertenkele, yılan ya da kaplumbağa beslemek istendiğinde UVA, UVB olarak maksimum seviyede sürüngen aydınlatması gerekir.
Uygun Aydınlatma Sistemi Nasıl Oluşturulur?
Sürüngenler arasında soğukkanlı olanlarda gün ışığı yaşam süreci adına çok önemlidir. Doğal bir gün ışığını oluşturmak için bazı kombinasyonlar yapılması gerekir. Bu anlamda doğal gün ışığı tek başına güneş ışığının gösterdiği etkiye sahip değildir. Bazı lamba türlerinden yararlanarak doğal gün ışığını oluşturabilirsiniz. Uygun aydınlatma sistemlerinde belirleyici faktörler arasında; sürüngen türü, ihtiyacı olan ışık türü, sürüngen sayısı ve ortam koşulları bulunur. En doğru seçimi yapabilmeniz adına sürüngen hakkında yaşam koşullarını araştırmanız önerilir. Uygun yaşam koşullarını oluşturmanın en iyi yolu sürüngeni tanımaktan geçer. Yaşam, beslenme şartları, günlük alışkanlıkları ve beden yapısı bu anlamda fikir kazandırabilir. Bunun yanı sıra birçok aydınlatma çeşidinin özelliklerini öğrenmek, hangi alanda kullanılması konusunda ve kombinasyon seçiminde fikir verir.
Akkor Aydınlatma Özellikleri
Aydınlatma türleri arasında akkor adı verilen, tungsten ve halojen içeriğine sahip lambalar vardır. Isı, ışık ve termostat özelliğine sahiptir. Kırmızı, sarı ışığı ile UVB ışını yaymıyor. Tamamlayıcı olarak UVB ışını yayan bazı aydınlatma sistemleri kullanılabilir. Akkor lambalarında zamanlayıcı vardır. Şafak vaktinde ya da karanlık zamanda etkili bir kullanıma sahiptir.
Floresan Aydınlatma Özellikleri
Floresan adı verilen gün ışı lambalarda bulunan D3 vitamini birleşimine özel UVB üretmiyor. Serin alanlarda ışık seviyesini dengede tutmak adına kullanılabilir. Floresan aydınlatma çeşitlerini kombine olarak diğer sürüngen aydınlatması çeşitleriyle kullanabilir, sürüngen için uygun ortam oluşturulabilir.
UVB Floresan Tüpleri Özellikleri
Sürüngenler için ideal aydınlatma çeşitleri arasında UVB Floresan tüpleri oldukça kullanışlıdır. Güneşli yaşam alanlarında oluşan açık havanın gölgesinde bulunan en düşük sıcaklık seviyesine UVB aydınlatma sistemi ile ulaşılabilir. Görünür ışığı diğer sürüngen aydınlatması sistemlerine göre daha azdır. Ormanda yaşayan sürüngenlerin doğal ortamda hissedecekleri gölgelik alanı yansıtır. Güneş ışığından hoşlanmayan sürüngenler için idealdir.
Cıva Buharlı Lamba Özellikleri
Sürüngenleri doğal yaşamından aldığınızda onları sağlıklı büyütmek için uygun yaşam koşulları oluşturulmalıdır. Bu koşulların yaşam alanlarına en yakın oranda benzerlik göstermesi yeterlidir. Aydınlatma sistemleri arasında cıva buharlı lambalar kalitesine uygun olarak farklılık gösterir. Kalitesine bakıldığında ya da UVB yoğunluğuna göre ısı farklıkları gösterir. Yüksek ısı üreten bir aydınlatma sistemi olup termostatik kontrolü mümkün değildir. Büyük alanlar için daha uygundur. Cıva buharlı lambalar şeffaf cam ve flood olarak çeşitleri vardır. Şeffaf camlı olan modeller yoğun UV ışınıyla zarar verebilir. Uygun fiyatlı ürünler arasındadır. Flood lamba çeşitleri ise geniş huzmeye sahip olup, sürüngen aydınlatmasında gereken doğal ısıya uygundur.
Metal Halojen Lamba Özellikleri
Daha büyük alanlarda kullanıma uygun olup, termostat kullanımına sahip değildir. UVB üretmeyen modelleri yoğundur. Renk sıcaklığı 5.500-6.500 K arasındadır. Sürüngenlerde ideal seçimler arasında yer alır. Halojen lambaların kombinasyonunda UVB ışınları bileşimi ile viraryum için mükemmel parlaklıkta gün ışığı simülasyonunda kullanılabilir. Konumlandırma işlemini titizlikle yapmalı, harici olarak balast kullanılmalıdır. Işık yoğunluğu yakın mesafede yüksektir, bu nedenle yakından bakılmaması gerekir.
Aydınlatmada Bilinmesi Gerekenler
Sürüngen aydınlatmalarında güneş ışığını oluştururken sürüngenlerin baş kısmının üzerine konumlandırılmalıdır. Yan taraflarda olan aydınlatmalar doğru konuma sahip olmaz. Göz bölgesine gelen ışığın, sürüngende strese sebep olacağı bilinmelidir. Sürüngen için bu durum gözlerine zarar vermeye kadar gidebilir. UVB kaynağında eşleştirmenin basking ile yapılması daha etkili olur. Aydınlatma sisteminin sürüngene muhakkak en az 15 cm yakın olması gerekir. Gövdesinin ısınma alanında olması önemli detaylar arasındadır. Sürüngenlerin gereken D3 vitaminini alabilmesi için UV ışığına ve sıcaklığa ihtiyacı vardır.
Mevsimlere göre doğal yaşam koşullarında ihtiyaç duydukları sıcaklık bilinmeli ona uygun olarak ayarlanmalıdır. Gündüz ve gece uzunluğuna göre ışığın yoğunluğu ayarlanmalıdır. Isınma alanında kullanınan UV gradyanı, UVB lambasının ne denli kullanışlı olduğunu gösterir. Gece ısısını ayarlamak adına lamba kullanımı yerine duvara monte edilebilen bazı ısıtıcı türlerini tercih etmek daha yararlı olur. Bu ısıtıcılar seramik, ısı matı gibi ürünlerdir. Uygun fiyatı ile tercih edilen dar spot lambalar nedeni ile sürüngenlerin vücudu lokal olarak soğuk kalabilir. Aynı şekilde ışığa maruz kalan bölgenin de aşırı ısınması görülebilir, bu nedenle tavsiye edilmez.